De bomen in het bos van de urenverantwoording deel 2: aftrek van de pauzestaffel

Een aantal weken geleden schreef ik een blog over het corrigeren van gewerkte uren op basis van standaard richttijden. Deze week gaat het over het inhouden van pauze en aftrek van de pauzestaffel op de urenverantwoording van de chauffeur, want ook dat zorgt nogal eens voor de nodige juridische discussies over uitleg van de cao.

Pauzestaffel in de CAO BGV

Artikel 26a van de cao Beroepsgoederenvervoer over de weg en de verhuur van mobiele kranen (CAO BGV) zegt dat alle diensturen uitbetaald moeten worden onder aftrek van de daadwerkelijk genoten rust en de pauzestaffel. Die laatste zorgt nogal eens voor veel problemen, niet alleen omdat veel werkgevers de pauzestaffel niet of afwijkend hanteren, maar ook omdat veel werknemers minder pauze houden dan in de pauzestaffel eigenlijk wordt opgedragen.

De CAO BGV is een standaard cao, wat betekent dat hier niet van afgeweken mag worden, ook niet als het gaat om de pauzestaffel. Met andere woorden: elk bedrijf is verplicht de pauzestaffel te hanteren en deze pauzetijden integraal van de diensturen af te trekken. Of toch niet? Door het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden is onlangs geoordeeld dat dit alleen mag als de werkgever de werknemer er op aanspreekt dat hij te weinig pauze neemt.

Geen aftrek van de pauzestaffel

 In deze procedure ging het om een chauffeur die een jaar in dienst was geweest bij een transportbedrijf in Dronten. De chauffeur noteerde zijn uren op een urenverantwoordingsstaat. De werkgever corrigeerde deze uren door er pauze vanaf te trekken en andere correcties toe te passen. De werkgever gaf de gecorrigeerde en voor akkoord getekende versie van de urenstaat echter nooit terug aan de chauffeur. Hierdoor was voor de chauffeur niet inzichtelijk op welke uren er gecorrigeerd werd. Ook kon hij niet inzien dat er meer pauze werd ingehouden dan dat hij daadwerkelijk had genoten. De chauffeur vond daarom dat hij recht had op achterstallig loon voor alle uren waarop hij gewerkt had, maar die – volgens hem – onterecht waren gecorrigeerd of weggeschreven als pauzetijd.  In eerste aanleg wees de kantonrechter in Lelystad de vordering van de chauffeur gedeeltelijk toe. De chauffeur had inderdaad recht op nabetaling van de gecorrigeerde uren, maar er diende wel rekening te worden gehouden met de pauzestaffel. Met andere woorden: de kantonrechter vond dat de werkgever niet zomaar uren mocht corrigeren zonder de gecorrigeerde versie van de urenstaat aan de werknemer te retourneren, maar de pauzetijden van de pauzestaffel mochten wel worden afgetrokken. Voor dat deel werd de vordering dus afgewezen.

De werknemer was het hier niet mee eens en vond dat de werkgever zijn uren moest betalen op basis van de ongecorrigeerde urenstaten. Zonder correcties en zonder aftrek van de pauzestaffel. Zo stelde de chauffeur dat als de werkgever vond dat de werknemer te weinig pauze nam, hij de werknemer hierop had moeten aanspreken, in ieder geval door de correcties op de geretourneerde urenstaat. Daar was hier echter geen sprake van. En het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden was het daarmee eens. Het Hof oordeelde op 18 januari 2021[1] namelijk dat als de werkgever de pauze had afgetrokken en de urenstaten wel aan werknemer had geretourneerd, de chauffeur in vervolg meer pauze zou hebben genomen en zou zijn rit in het vervolg op een later tijdstip afgelopen zijn geweest. En dan zou de chauffeur wél zijn betaald voor de uren waarop hij had gewerkt. Het Hof vindt dat de werkgever de chauffeur niet zomaar minder kan betalen dan voor de uren waarop hij daadwerkelijk arbeid heeft verricht. Het deel van de loonvordering van voor aftrek van de pauzestaffel, is door het Hof daarom alsnog toegewezen.

Wel aftrek van de pauzestaffel

Enigszins bijzonder is wel dat deze uitspraak haaks staat op een uitspraak van het Gerechtshof Den Bosch van 21 augustus 2018[2]. In die zaak oordeelde het Hof namelijk dat de chauffeur bij de berekening van zijn loonvordering onterecht geen rekening had gehouden met de pauzestaffel. In die zaak waren werkgever en werknemer het niet eens over de vraag of de gecorrigeerde urenstaten nu wel of niet aan de werknemer waren terug gegeven, maar dat was volgens het Hof ook niet van belang. Het Hof vond namelijk dat de pauzestaffel juist is bedoeld om discussie tussen partijen over de omvang van de daadwerkelijk genoten pauzes en dus ook over de omvang van de daadwerkelijk gewerkte diensturen te voorkomen. Het Hof is het eens met de chauffeur dat hij recht heeft op loon voor het aantal uren dat hij gewerkt heeft, maar vind niet dat dit aantal ook meteen vast staat zodra de chauffeur dit op zijn urenstaat heeft geschreven. Het Hof oordeelde dan ook dat de werkgever de pauzestaffel met recht mocht toepassen en dat de werknemer daar geen bezwaar tegen kon maken. De discussie of hij wel of geen gecorrigeerde urenstaat had ontvangen, kon daarom achterwege blijven.

Conclusie

Het verschil tussen deze twee zaken zit hem – vermoed ik – in het feit dat de werkgever uit Dronten niet duidelijk was over de vraag wat hij nou precies corrigeerde op de urenverantwoordingsstaten, hoeveel pauze er nou precies werd ingehouden en op basis van welke omvang per gewerkte dag. Het is daarom van groot belang dat de werkgever hierover een duidelijk beleid heeft en dat gecorrigeerde urenstaten altijd aan de werknemer geretourneerd worden. Ook is het van belang dat werknemers goed geïnstrueerd worden over dat beleid.

Wilt u laten toetsen of uw beleid inzake urenverantwoording, het corrigeren van uren en het inhouden van (genoten) pauze conform wet- en regelgeving en cao is? Of bent u benieuwd hoe zo’n beleid eruit moet zien als u geen gebruik meer maakt van papieren urenverantwoordingsstaten maar van een automatisch tijdregistratiesysteem in de boordcomputer? Ik kom graag een keer (digitaal) bij u langs om de mogelijkheden te bespreken.

[1] http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:GHARL:2021:399

[2] http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:GHSHE:2018:3494